Maliye,
tarihinde nadir görülebilecek bir uygulamaya giderek mevzuatımızda ilk defa
yeni bir uygulama başlatıyor; sermaye amortismanı. |
|
1-KANUN
TEKLİFİ İLE NE AMAÇLANDI? |
|
Vergi
Sistemimizde, Kredi Faizi Vergiden İndiriliyor, Ya Sermaye... |
|
Vergi
sistemimiz yıllar boyu işletme sermayeleri aleyhine çalıştı. Çünkü bilhassa
yüksek enflasyon dönemlerinde, gerçekleşen enflasyon
nedeniyle işletmeler, sermayeleri üzerinden alınan vergiler nedeniyle
sermayeleri erimekteydi. . Bu durum işletmelerin öz sermaye
yerine kredi ile çalışmaları veya girişimcilerin sermayelerini kayıt dışında
çalıştırmaları sonucunu ve alışkanlığını doğurdu. |
|
Daha
profesyonel davrananlar ise, sermayelerini yurt dışına çıkararak bloke
ettiler ve karşılığında finans kurumlarından kredi sağladılar. Böylece
kredinin faizi yanında, enflasyonla yıpranan "anapara" bedelini de
masraf yazarak vergiden indirdiler. Dolayısıyla efektif vergi oranını da
düşük tuttular. |
|
Bu
davranışın bir diğer sonucu da sermayelerin hatta bazı durumlarda kayıt
dışı gelirlerin "ortaklar cari hesabı" olarak işletmelere borç
olarak konulması olmaktadır. |
|
Enflasyon
oranının tek haneli rakamlara düşmüş olması, enflasyonun vergi oranı
üzerindeki etkisini eskiye göre azaltmıştır. Ayrıca vergi sistemimizde,
enflasyon oranlarının çift haneye ulaşması halinde devreye girecek enflasyon
muhasebesi sistemimizde yer almıştır. |
|
Ancak,
enflasyon sıfır dahi olsa, kaynak olarak sermaye artırma
yerine kredi kullanımının cazibesi devam etmektedir. Çünkü hala
ülkemiz enflasyon oranının %10’a yakın olması kredi ile çalışmayı cazip
kılmaktadır. |
|
Örnekle
anlatırsak; |
|
100 YTL
kaynağınız olsa, bunu şirketinize sermaye olarak koysanız, elde edilen kar
üzerindeki vergi yükü (bütün kazancın dağıtıldığı varsayımında) %34'e kadar
çıkabiliyor. Oysaki girişimci bu kaynağı mevduat olarak değerlendirse, vergi
yükü maksimum %15 oluyor. Beyana da tabi değil. Üstelik işletmeye konulan
sermayenin karşı karşıya kaldığı risk de söz konusu değil. Hazine Bonosundaki
vergi yükünün daha düşük olduğu da ayrı bir faktör. |
|
Sonuç
olarak, kredi faizini masraf olarak kazancınızdan indirebiliyorsunuz.
Oysaki konulan sermaye için matrahtan bir indirim yapılamıyor. |
|
Adalet
ve Kalkınma Partisi Milletvekillerince 9.3.2015 tarihinde TBMM’ne sunulan bir
“Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi” bu çarpıklığa son vermek ve işletmeleri kendi öz kaynakları
ile finanse etmeyi teşvik etmeyi amaçlıyor. |
|
Getirilen
düzenlemeyle sermaye için de adeta kredi faizi gibi kazançtan
indirim imkanı getirilmektedir. |
|
Bu
düzenleme, günümüzde sermayenin serbest dolaşımı ve kolayca ülke
değiştirebilmesi imkânlarının artması nedeniyle, ülkelerin dış sermayeyi daha
çok çekebilmelerini sağlama, hatta yerli sermayenin dışarıya kaçışını önleme,
sıcak paranın sermaye olarak işletmeye girmek suretiyle kalıcı hale
gelmesi amaçlanıyor. Bir anlamda sıcak
para soğutularak spekülatif para hareketlerinin
ekonomideki olumsuz risklerinin azaltılması ve kontrol altına
alınması hedefleniyor. |
|
2-KANUN
TEKLİFİ İLE GETİRİLMEKTE OLAN DÜZENLEME NEDİR? |
|
a)İndirimden
Kimler Yararlanacak |
|
-Sermaye
amortismanı, sadece kurumlar vergisi mükelleflerinden sermaye şirketleri olan
anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler yaralanacak,
bunların dışında kalan kurumlar vergisi mükellefleri (Kooperatifler, dernek
ve vakıf iktisadi işletmeleri) ile gerçek kişiler bu indirimden
yararlanamayacak. |
|
-Finans,
bankacılık ve sigorta sektöründe faaliyet gösteren kurumlar ile kamu
iktisadi teşebbüsleri de bu düzenlemeden yararlanamayacak, |
|
b)
İndirim Tutarı Nasıl Hesaplanacak |
|
Sermaye
şirketleri, ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil
edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi
sermaye için uygulanacaktır. |
|
Bilindiği
üzere şirketler, Türk Ticaret Kanunu’na göre, taahhüt ettikleri sermaye
paylarının ¼’ünü kuruluştan önce, kalan kısmı ise 24 ay içinde
ödeyebilmektedir. |
|
Çıkarılmış
sermaye ise, satışı yapılan hisse senetlerini temsil eden sermayedir. |
|
Kanun
teklifindeki düzenleme ile sadece ilgili hesap döneminde nakit olarak ödemesi
yapılmış sermaye üzerinden indirim hesaplanacaktır. |
|
Nakit
olarak Ödenmemiş sermaye için indirim hesaplanmayacak. |
|
c)
Kanunun yayımından önce nakit sermaye artırımları için İndirim Hesaplanacak
mı? |
|
Kanun
2015 yılı içinde yürürlüğe gireceğinden
Resmi Gazete’de yayımlanacağı tarihten itibaren ilk defa şirket
kuruluşunda veya mevcut şirketlerde bu tarihten sonra yapılacak sermaye
artışlarında nakit ödenen sermaye için uygulanacak. |
|
Kanun
Teklifinin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan nakit
sermaye artışlaına uygulanmayacak. |
|
Böylece
mükellefler işlerini daha çok büyütebilir, kurumsallaşma yolu açılmış olur.
Devlet de vergi potansiyelini güçlendirir, artırır. Dolayısıyla, Mükellefin
de Vergi İdaresinin de menfaati buradadır. |
|
d)İndirim,
Sadece Nakit Sermayeni Artırıldığı veya Konulduğu yıl İçin mi Uygulanacak? |
|
Kanun
teklifinde, İndirimden, sermaye artırımı kararının, ilk kuruluş aşamasında
ise sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere
izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılacağı belirtilmektedir. Bu
durumda indirim, nakit artırılan sermaye üzerinden 2015 yılından başlamak
üzere her hesap döneminde hesaplanıp matrahtan indirim konusu yapılacağı
anlamı çıkıyor. |
|
Ancak
sonraki yıllarda sermaye azaltılması yapılması halinde, azaltılan kısım için
artık indirim uygulanmayacak. |
|
e)
İndirimin Hesaplanmasında Hangi Faiz Oranı Uygulanacak |
|
Sermayenin
nakit karşılanan kısmına, TC Merkez Bankası tarafından indirimden
yararlanılacak yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden
ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranı” tatbik edilmek
suretiyle hesaplanacaktır. Bu oran esas alınarak hesaplanan tutarın
%50’si, kurumlar vergisi matrahının tespitinde, beyanname üzerinde ayrıca
gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilecektir. |
|
f)
İndirimin Hesaplanmasında Yıl Tam Olarak mı Dikkate Alınacak? |
|
Hayır,
Nakdi sermaye hangi ayda ödenmiş ise o ay kesri tam ay sayılacak, yılsonuna
kadar kalan ay süresi kadar hesaplama yapılacaktır. Yani 20 Haziran 2015
tarihinde nakit sermaye artıran şirket, Haziran dâhil 7 ay için faiz oranı
uygulayarak indirim tutarını hesaplayacaktır. |
|
g)İlgili
Yıl Şirket Zarar Etti veya Kazancımız Düşük Olduğundan İndirimin Tamamını
Düşemedik Ne Yapacağız? |
|
Fiilen
ilgili yıl kurum kazancından indirim konusu yapılamayan indirim tutarını
sonraki yıla devredeceksiniz. Sonraki yıl kurum kazancından
düşebileceksiniz. |
|
e)Aynı
sermaye artışı için İndirim Uygulanacak mı? |
|
Hayır
uygulanmayacak |
|
f)Kurumlar
Vergisi Kanununa Göre Yapılan Birleşme, Devir ve Bölünmeler Nedeniyle Yapılan
sermaye Artırımı İçin İndirim Uygulanacak mı? |
|
Hayır
uygulanmayacak. |
|
g) %50
İndirim Oranı Tüm Şirketler İçin Uygulanacak mı? |
|
Bakanlar
Kurulu, %50 olan indirim oranını, şirketlerin aktif büyüklüğü, çalışan
personel sayısı, yıllık net satış hasılatı, sermayenin kullanıldığı yere göre
farklılaştırabilecek. Buna göre artırılan nakit sermaye ile üretim yapmak
yerine, spekülatif kazanç elde eden veya faiz, kar payı, kira
geliri elde etmek için kullanan işletmelere düşün indirim oranı
uygulayabilecek. |
|
Kaynak:
www.MuhasebeTR.com |
Yorumlar
Yorum Gönder